Mobiliteit

Amstelveen staat het komende decennium voor forse inspanningen op het gebied van mobiliteit en bereikbaarheid. Deze hangen samen met de ombouw van de Amstelveenlijn (opdrachtgever Stadsregio Amsterdam, uitvoerder Dienst Metro en Tram), de verbreding van de A9 (Rijkswaterstaat) en de vernieuwing van de Amstelbrug (Provincie Noord-Holland). Ook vanuit commerciële partijen zijn enkele grote projecten geïnitieerd die effect hebben op de omgeving en de mobiliteit. Denk hierbij aan de doorontwikkeling van het Stadshart (Unibail, ASR) en de transformatie van De Bovenlanden(De Nijs c.s.). De voorbereidende werkzaamheden aan de Amstelveenlijn en A9 zijn gestart, evenals de herbouw van het warenhuis met parkeergarage aan de oostzijde van het Stadshart.

Elk van de grote projecten kent zijn eigen specifieke bekostiging en gemeentelijke bijdrage. Als er in aanvulling op de bestaande scope van deze projecten extra gemeentelijke wensen zijn, dan dienen deze aanvullend bekostigd te worden. Jaarlijks melden wij u de voortgang en leggen wij u zo nodig voorstellen voor. Zo heeft de raad in het kader van de Kadernota 2018 € 9 miljoen gereserveerd voor twee beoogde scopewijzigingen van het project A9, te weten de verlaging van de overkapping Oude Dorp en de verbreding van het Bovenlandpad tot een derde overkapping.

Ambtelijke kosten
Projectorganisatie
De aansturing van de grote ruimtelijke en infrastructurele projecten zoals Amstelveenlijn, A9 en Stadshart vindt plaats door het programmamanagement Stedelijke Ontwikkeling. De formatie wordt structureel bekostigd uit de Algemene middelen. Verdere kosten van de planbegeleiding, die niet bij derden kunnen worden belegd/verhaald maar die nodig zijn om de gemeentelijke inbreng en belangen te waarborgen (toetsing, advies, ontwerp inpassingsplannen, communicatie) zijn niet structureel belegd. Uw raad heeft voor de afgelopen jaren een budget van € 0,35 miljoen per jaar beschikbaar gesteld ter dekking van deze kosten.

Communicatie projectorganisatie
De kosten voor communicatie over de grote projecten zijn niet structureel belegd in de begroting. Voor de kosten tot en met 2018 heeft de raad eenmalige middelen beschikbaar gesteld. Dit geldt ook voor de oprichting en exploitatie van het informatiecentrum Amstelveen InZicht.

Grote ruimtelijke en infrastructurele projecten
Inpassing verbreding Rijksweg A9
De voorbereidende werkzaamheden aan de A9 zijn gestart en betreffen het vergroten van de capaciteit op het onderliggend wegennet voorafgaand aan de beoogde afsluiting van de toe- en afritten van de A9 richting Holendrecht nabij de Keizer Karelweg. Specifiek onderdeel van dit voorbereidende project is de verbreding van het viaduct van de Ouderkerkerlaan over de Beneluxbaan. Hiervoor heeft uw raad een gemeentelijke bijdrage beschikbaar gesteld van € 0,5 miljoen. Rijkswaterstaat en de Vervoerregio Amsterdam verlenen substantiële bijdragen. De totale projectomvang bedraagt circa € 10 miljoen.

De aanbesteding van het project A9 is gestart op 31 januari 2018. De uitvoering van het project A9 zit in de periode 2020 - 2024/2026. Na afloop van het project heeft de gemeente tot taak de aan de gemeente over te dragen projectonderdelen in te richten en in beheer te nemen. Dit betreft met name de overkapping in het Oude Dorp, de overkapping Stadshart met de brug voor langzaam verkeer en de beoogde overkapping Meander met het Bovenlandpad, alsmede de diverse groenzones. De overkappingen zelf worden aangelegd en gefinancierd door Rijkswaterstaat. De inrichting van de overkappingen en groenzones komt ten laste van de Gemeente.

Inpassing ombouw Amstelveenlijn
De daadwerkelijk ombouw van de Amstelveenlijn is gepland in de periode van eind 2018 tot en met begin 2020. In 2017 en 2018 zijn en worden voorbereidende werkzaamheden uitgevoerd door de aannemer in opdracht van de Vervoerregio Amsterdam. Over de bijdrage van alle betrokken partijen aan het project zijn vaste afspraken gemaakt. De aannemer is verantwoordelijk voor het definitieve ontwerp van het werk. Er is ambtelijke inzet nodig om de gemeentelijke belangen in dit proces te behartigen, aangezien verschillende onderdelen van het te realiseren werk in eigendom, beheer en onderhoud bij de gemeente komen.

Er is onderzocht welke maatregelen zinvol en noodzakelijk zijn ten behoeve van een goede inpassing in de omgeving, aanvullend op het werk dat door de aannemer wordt uitgevoerd. Het gaat om zaken als vervanging van verkeersregelinstallaties, aanpassen van de openbare verlichting, de aanleg van groenvoorzieningen rond het tracé met bijbehorende wandelpaden, aankleding van onderdoorgangen en de realisatie van watercompensatie. Hiervoor verwachten wij in 2018 concrete voorstellen aan uw raad te presenteren. Onderdeel van deze voorstellen vormt een betere haltetoegang nabij de Meent (naar aanleiding van de aangenomen “motie Meent”).

Voor de Amstelveenlijn zijn door de gemeente Amstelveen, in opdracht van de Vervoerregio Amsterdam, gronden verworven voor de realisatie van het tracé en een opstelterrein in de Legmeerpolder. Daarvoor is met succes een onteigeningstraject doorlopen. Op 30 januari 2018 zijn de percelen ingeschreven in het kadaster, waarvoor door de gemeente een vastgestelde vergoeding is voldaan. Later dit jaar wordt door de rechtbank een uitspraak gedaan over de schadeloosstelling van de betrokken partij. De totale kosten voor de verwerving op basis van onteigening en de procedure worden gedekt uit het project budget van de Vervoerregio Amsterdam.

Uithoornlijn
Inmiddels hebben de betrokken overheden in 2017 een uitvoeringsbesluit genomen over de verlenging van de Amstelveenlijn naar Uithoorn. Amstelveen draagt niet bij aan de aanlegkosten, maar levert wel een bijdrage aan de planstudie, het opstellen van een bestemmingsplan, het begeleiden van de grondaankoop en het verrichten van de grondaankopen voor de realisatie van het spoortracé met bijbehorende voorzieningen. De kosten voor de ambtelijke inzet worden verhaald op het project. Voor de te verwerven gronden moeten nog taxaties worden uitgevoerd en worden eveneens verhaald op het project.

Stadshart
Voor de doorontwikkeling van het Stadshart zijn in 2017 ruimtelijke kaders opgesteld, Deze worden in 2018 nader uitgewerkt per deelproject. Wij volgen de insteek dat de plannen van de commerciële partijen voor de gemeente ten minste budgettair neutraal moeten zijn. Maar voor het niet commerciële deel gaat dit niet op (Stadsplein, infrastructuur, culturele functies). De plannen zijn nog onvoldoende uitgewerkt om te oordelen of gemeentelijke investeringskredieten benodigd zijn en zo ja, van welke omvang.

Verbinding N201-A9
In 2008 is een samenwerkingsovereenkomst gesloten met de Provincie over het project N201. Onderdeel van de overeenkomst was de afspraak dat de Provincie Noord-Holland studie doet naar verbetering van de verkeersafwikkeling in het plangebied Amstelland en Meerlanden. Uit deze studie bleek destijds dat aanvullende maatregelen na realisatie van de N201 gewenst zijn om te komen tot een toekomstvaste oplossing voor afwikkeling van het regionale verkeer tussen Uithoorn en Amstelveen en omgeving. De voorkeursoplossing voor een oostelijke randweg (in combinatie met verbreding van de Zijdelweg-Bovenkerkerweg) is afgewezen door zowel Gemeente als Provincie. Gemeentes en Provincie hebben onderzocht welke alternatieven er kunnen worden geboden.

Uit studie is gebleken dat het niet nodig is om de Zijdelweg te verbreden. Volstaan kan worden met het vergroten van de capaciteit van het kruispunt Bovenkerkerweg/Wiegelweg, Bovenkerkerweg-Nesserlaan en de wegvakken tussen de kruispunten  Bovenkerkerweg/Wiegelweg en Bovenkerkerweg / Zagerij. Vergroting van de capaciteit van het kruispunt Bovenkerkerweg / Nesserlaan is overigens ook van groot belang voor de ontsluiting van het toekomstig Nationaal Tenniscentrum. Een en ander is op dit moment in studie. Uw raad heeft voor de verdere studie eind 2016 een voorbereidingskrediet verstrekt.

Het is nog niet bekend wat de kosten zijn en welk aandeel de gemeentelijke bijdrage zal bedragen. Andere overheidspartijen dragen ook bij aan de financiering. Concrete uitvoeringsplannen zullen in de loop van 2018 aan uw raad worden voorgelegd.

Conclusie mobiliteit
Het belang van mobiliteitsprojecten voor de Amstelveense samenleving is duidelijk. Naast uitgaven voor de projecten zelf leidt dit ook tot een middelenvraag voor ambtelijke kosten. Vervolgens moet na afronding van de projecten de structurele last voor bijvoorbeeld groenonderhoud en wegen worden ingevlochten in de gemeentebegroting.

Bij de concrete vormgeving zijn tal van afwegingen aan de orde die tot een substantiële middelenvraag kunnen leiden. Zodra meer duidelijkheid bestaat over concrete projectkosten worden deze via Perspectiefnota of afzonderlijke voorstellen aan de raad voorgelegd. Gelet op de complexiteit van de projecten vinden wij een risicobuffer van € 5 miljoen reëel.